Het wapen en de vlag van de voormalige gemeente Eygelshoven
Hoewel de voormalige gemeente Eygelshoven in 1931 al 800 jaar bestond, bezat zij tot die tijd geen eigen gemeentewapen. De jubileumfeesten waren voor de toenmalige gemeenteraad echter aanleiding om een verzoek bij de koningin in te dienen om als gemeente een eigen wapen te mogen voeren.
Bij Koninklijk Besluit van 15 januari 1931 (nummer 44) werd dit verzoek toegekend. Dit besluit werd bekrachtigd door een verklaring van de Minister van Justitie d.d. 13 februari 1931.
Beschrijving van het wapen
De heraldische beschrijving van het wapen luidt als volgt:
“Rechts: in goud een leeuw van sabel, getongd en genageld van keel;
Links: doorsneden van azuur en goud met daarover een geschaakte schuinbalk van keel en zilver.
Van onderen: in zilver schuingekruist een kolenhouweel en een kolenhamer van sabel.
Het schild is gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee paarlen”.
Ter nadere verklaring het volgende:
(Links en rechts in de heraldiek zijn voor ons op papier net andersom).
Het wapen van Eygelshoven is dus door de omgekeerde vork verdeeld in drie vlakken. Het wapen is ontworpen overeenkomstig de voormalige geschiedenis en staat van de gemeente Eygelshoven. De voormalige gemeente Eygelshoven werd bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1982 opgeheven en kwam grotendeels bij de nieuwe gemeente Kerkrade. Destijds was het bij bestuurlijke herindelingen een tendens om kleinere aaneen gegroeide woonplaatsen in te delen als wijken van een stad. Dat geschiedde ook in Eygelshoven, dat na de gemeentelijke herindeling met omliggende buurten de wijk Kerkrade-Noord vormde. Na die datum wordt het gemeentewapen niet meer officieel gebruikt.
Eygelshoven was in het begin van de 14de eeuw eigendom of domein van de graaf, sinds 1326 hertog van Gulik. Het werd naderhand verpand aan de heren van het op Duits grondgebied gelegen Gulikse landje van Terheyden en bleef daarvan deel uitmaken, totdat het einde 18de eeuw een gemeente werd onder Frans bestuur. Wegens de onderhorigheid van Gulik is rechts het Gulikse wapen opgenomen. Het land van Terheyden werd met het dorp Eygelshoven in 1500 als erfelijk leen geschonken aan Werner von Schönrath, zodat deze als eerste heer van Eygelshoven kan worden beschouwd.
Het vlak links bestaat uit uit een blauw vlak met daaronder een goudkleurig vlak. Door het gehele vlak loopt een schuine geblokte balk in de kleuren rood en zilver. Dit gedeelte van het wapen is het wapen van het geslacht von Schönrath. Uit het geslacht von Schönrath kwam de heerlijkheid Eygelshoven aan het geslacht van den Bongard. Dit geslacht verloor de heerlijkheid in 1795 door de inlijving bij Frankrijk.
In het vlak, dat zich op papier links bevindt is op een goudkleurig veld een zwarte leeuw met rode tong en rode nagels weergegeven. Dat is het wapen van Gulik
Omdat in de gemeente Eygelshoven destijds hoofdzakelijk het mijnbedrijf werd uitgeoefend, zijn beneden in de gaffelsnede de traditionele symbolen van het mijnbedrijf, het kolenhouweel en de kolenhamer, afgebeeld.
Bron: A.W.A. van den Eelaart. Eygelshoven 850 jaar.
De gemeentevlag werd door de gemeenteraad van Eygelshoven vastgesteld in de vergadering van 12 juni 1962. Het is een rechthoekige vlag, die bestaat uit drie horizontale banen in de kleuren (van boven naar beneden) azuurblauw, goud en zwart. Van linksboven naar rechtsonder loopt een schuine balk, afwisselend rood en wit geblokt. Ook hier zien we weer de kleuren zwart en goud uit het wapen van het hertogdom Gulik en de kleuren blauw en goud met de schuine balk uit het wapen van het geslacht von Schönrath. De Stichting “Eygelshoven door de eeuwen heen” is nog in het bezit van een Eygelshovense gemeentevlag. Bij bijzondere gelegenheden wordt deze gehesen bij de Laethof in de Putstraat.